فیلم سینمایی «لرد» ششمین ساخته محمد رسولاف کارگردان پرحاشیه سینمای ایران است؛ فیلمی که سال گذشته متقاضی حضور در جشنواره سیوپنجم فیلم فجر بود ولی با مخالفت هیئت انتخاب جشنواره و به واسطه ممیزیهای بسیاری که بر اثر وارد بود؛ کنار گذاشته شد.
هر چند که این اتفاق در آن زمان باعث اعتراض کارگردان شد و او مدعی شد که حاضر است فیلمش را برای حضور در جشنواره فجر به هر میزان که مسئولین جشنواره بخواهند تغییر دهد ولی حضور و نمایش این فیلم در جشنواره کن امسال نشان داد حکایت این فیلم حکایت آن ضرب المثل معروف است که میگوید: «این خانه از پای بست ویران است!»
اعتراض به پروانهای که نباید صادر میشد
اولین اعتراضها به نمایش فیلم سینمایی «لرد» در جشنواره کن امسال از سوی روزنامه جوان صورت گرفت. این روزنامه با انتشار مطلبی از محتوای این فیلم که تا پیش از این در داخل کشور نمایش داده نشده بود و جزئیات چندانی از قصه آن وجود نداشت، پرده برداشت. فیلم داستانی «لرد» در حالی در جشنواره کن امسال حضور پیدا کرده است که نمایش این اثر در جشنواره امسال با موجی از اعتراضات همراه شده است.
در گزارش این روزنامه در ارتباط با داستان این فیلم آمده است: «در مرکز فيلم جواني وجود دارد که دانشجوي اخراجي است و بعد از اخراج وقتي ميخواهد به پرورش ماهی بپردازد با سيکلي اغراقآميز از آدمهايي روبهرو ميشود که اجازه فعاليت به او نميدهند. اين جوان که مدام در فيلم سعي ميشود به عنوان فردي فرهيخته و نمايندهاي از جامعه روشنفکر جا زده شود به طور پياپي از سوي افرادي مورد اذيت و آزار قرار ميگيرد که گويا همه وابستگان حکومت هستند و آمدهاند تا حتي حق حيات را نيز از اين دانشجوي اخراجي بگيرند!
در امتداد سياهنمايي درباره ايران و ساختار حاکم بر آن، در سکانسي از فيلم علناً به تقديس فرقه ضاله بهائيت پرداخته ميشود؛ يک دانشآموز به اتهام بهائي بودن از مدرسهاي اخراج ميشود و بعد از خودکشي، حتي اجازه دفن وي در گورستان داده نميشود!»
نکته جالب در ارتباط با این فیلم آن است که براساس شنیدهها با وجود عدم صدور مجوز برای حضور چنین اثری در یک جشنواره داخلی، برای حضور خارجی آن از سوي اداره نظارت سازمان سینمایی، پروانه نمايش جشنوارهاي برای این اثر صادر شده است!
وقتی یک فیلم صدای روشنفکران را هم درمیآورد
اما نکته جالب توجه در ارتباط با این اثر، اعتراض رسانههای جریان شبه روشنفکری به موضوعات مطرح شده در آن است. اعتراضی که نشاندهنده عمق فاجعه و شدت سیاهنمایی موجود در این فیلم است.
حضور عوامل فیلم «لرد» در جشنواره کن 2017
روزنامه شرق در یادداشتی کوتاه به محتوای این فیلم اعتراض کرده اس. در بخشی از این یادداشت آمده است: «محمد رسولاف انگار دل پُری داشته، چون ساخت چنين فيلم تلخى كه در آن همه و همه بد و شرور هستند و غير از قهرمان داستان و زنش هيچ آدم خوبى وجود ندارد، دليل ديگرى نمىتواند داشته باشد… هر چه خوبان همه دارند در اين فيلم يكجا جمع شده است.
خطوط قرمز فيلم هم به هم ربطى ندارند، كارگردان براى ربطدادنشان به طور مداوم از سكانسهايى كه رضا را زير دوش يا در غارى در آب در حال شناست، نشان داده كه هر ١٠ دقيقه يك بار مىبينيم و كمكى به داستان نمىكند. تمام اتفاقات فيلم هم قابل پيشبينى هستند، چه آتشزدن خانهشان، چه مسمومشدن ماهىها و…، صحنههايى هم كه آدمبدها سراغ رضا مىآيند، به سبك فيلمفارسىهاى قبل از انقلاب است و بيشتر كمدى است تا هيجانآميز. در آخر فيلم هم رضا كه اول در سادگى و ببوگلابىبودن نفر اول است، تبديل به ابرقهرمان مىشود و ديگر كلا هيچ ربطى به قبلش ندارد. در كمتر از يك ماه كلا اين آدم ديگر آن آدم نيست!
بازيگران فيلم هم متأسفانه دردى از اين فيلم دوا نمىكنند و به قول معروف: گل بود، به سبزه نيز آراسته شد! رضا اخلاقىراد از اول تا آخر فيلم انگار ماسكى ناراحت و عصبى به چهره زده. ماسكى آهنى كه آن را لحظهاى هم از چهره برنمىدارد… ميميك صورتش در شادى، ناراحتى، دعوا، عصبانيت و… ثانيهاى هم تغيير نمىكند. انگار آدمآهنى است كه از اول فيلم كوك شده تا آخر فيلم به طور عجيب و مصنوعى راه برود، حرف بزند و همين. سودابه بيضايى هم كه انگار روى صحنه تئاتر است و در حال بازى در هملت.
فيلم كه تمام شد همه ما ايرانىهاى شاد و مغرور كه براى ديدن فيلم هموطنمان آمده بوديم، ناراحت سالن را ترك مىكرديم. من اما فكر كردم كه اى كاش آنها كه اين قدر ناراحتاند و كينه به دل دارند، بروند و هم خيال خودشان را راحت كنند و هم مخصوصا خيال ما را... .»
از تور جشنوارهگردیت لذت ببر!
این اعتراض همه جانبه به یک اثر سینمایی که در جشنوارهای خارجی حاضر شده است؛ پیش از این تنها در ارتباط با چند اثر به وقوع پیوست که فیلم «یک خانواده محترم» ساخته مسعود بخشی یکی از مهمترین آنها بود که اتفاقا آن اثر نیز در جشنواره فیلم کن حضور پیدا کرده بود.
رسولاف در حالی با این اثر عجیب و سیاه در جشنواره کن حضور پیدا کرده است که به احتمال فراوان این اثر نیز همانند همه آثار قبلیش صرفا میتواند از حضور در تور جشنوارهگردی خود لذت ببرد و با این اتفاق نظری که در ارتباط با حجم سیاهی اثر وجود دارد؛ اساسا بعید است که حتی ارشاد دولت دوازدهم نیز حاضر به عطای مجوز به این اثر شود.